"In de Verenigde Staten is de verwerping van de wetenschappelijke consensus over het klimaat ongetwijfeld slechts een voorproefje van de verwerpingen die zullen komen over creationisme of conversietherapieën."

In slechts enkele maanden tijd zijn in de Verenigde Staten honderden onderzoekers ontslagen, zijn grote projecten op het gebied van klimaat, volksgezondheid, wetenschappelijke cultuur of vaccins stopgezet, zijn universiteitsafdelingen gesloten, wetenschappelijke tijdschriften in diskrediet gebracht, deskundigencommissies ontbonden, gegevens gewist, websites verwijderd... Verre van beperkt te zijn, zoals men zou verwachten, tot klimaatwetenschap of de sociale wetenschappen, blijkt het offensief wereldwijd te zijn en lijkt het, volgens de voorschriften van het Mandate for Leadership , geformuleerd door de conservatieve denktank The Heritage Foundation, een einde te willen maken aan het ideaal van een niet-utilitaire wetenschap – een ideaal dat in de nasleep van de Tweede Wereldoorlog is gesmeed met "Science, the Endless Frontier", beroemd rapport dat door president Roosevelt werd ingediend door zijn wetenschappelijk adviseur, Vannevar Bush, waarin werd gepleit voor staatssteun voor wetenschap in vredestijd.
In deze blitzkrieg probeert de regering-Trump nu een nieuwe manoeuvre uit te voeren: de wetenschappelijke gemeenschap een stap terug te geven door te vertrouwen op haar eigen waarden. Dit wetenschappelijke beleid heeft zijn slogan gekregen: "Het herstellen van de gouden standaard in de wetenschap". Michael Kratsios, een voormalig medewerker van libertariër Peter Thiel en huidig directeur van het Bureau voor Wetenschap en Technologiebeleid (OSTP) van het Witte Huis, presenteerde in mei de hoofdlijnen ervan aan de National Academy of Sciences. Het ging om een zogenaamd "revitaliseringsbeleid", waarvan de algemene principes vervolgens werden geformuleerd in een uitvoerend besluit en verduidelijkt in een memorandum van 23 juni, bestemd voor federale overheidsinstanties.
Wat is " Gold Standard Science" ? Het gaat, zo wordt ons verteld, om het hanteren van "de hoogste normen van wetenschappelijke integriteit". Terwijl Frankrijk bijvoorbeeld, dat wetenschappelijke integriteit in de onderzoekscode heeft opgenomen, wetenschappers de vrijheid laat om deze normen en hun mogelijke variaties te definiëren, afhankelijk van het betrokken vakgebied, is hier geen sprake van zoiets: volgens het uitvoeringsbesluit wordt elk onderzoek dat met federale middelen wordt gefinancierd, beschouwd als een onderzoek dat integer is en dat kan worden omschreven als: 1) reproduceerbaar; 2) transparant; 3) in staat om fouten en onzekerheden te communiceren; 4) ontwikkeld op een collaboratieve en interdisciplinaire manier; 5) in staat om de resultaten en de a priori resultaten in twijfel te trekken; 6) falsifieerbaar gestructureerd; 7) onderworpen aan onpartijdige peer review; 8) attent op negatieve resultaten en 9) vrij van belangenconflicten. Een ideaal van integriteit volgens negen criteria, waarvan de directeur van de OSTP de academici verder zal verduidelijken : "De kern van de praktijken die de Gouden Standaard vormen, wordt gevormd door wantrouwen jegens blinde consensus en het vieren van geïnformeerde afwijkende meningen . De vertrouwenscrisis in wetenschappers komt inderdaad voort uit de angst dat politieke vooroordelen de overhand krijgen op de essentiële zoektocht naar waarheid."
Je hebt nog 63,28% van dit artikel te lezen. De rest is gereserveerd voor abonnees.
Le Monde